Człowiek od zawsze dążył do rozwoju i udoskonalania, czy to samego siebie czy też otaczającego świata. Ulepszamy istniejące przedmioty lub tworzymy nowe, zwykle inspirując się i korzystając z tego, co daje nam natura. W środowisku naturalnym dochodzi także do krzyżowania rozmaitych gatunków, jeśli żyją one blisko siebie. Przykładem może być truskawkopoziomka bądź porzeczkoagrest. Wszystko za sprawą inżynierii genetycznej – sprawdź jakie są jej wady i zalety.
Czym jest inżynieria genetyczna?
Za prapoczątki modyfikacji genetycznych można uznać świadome krzyżowanie roślin prowadzone przez Gregora Mendla w II połowie XIX wieku. Badania zakonnika były podstawą do sformułowania przez niego praw dziedziczenia oraz stanowiły zalążek nowej nauki – genetyki, która jest zaś matką inżynierii genetycznej. Ta dziedzina nauki czerpie także z biologii molekularnej i pozwala na manipulacje materiałem genetycznym praktycznie wszystkich organizmów. Tak zmodyfikowane zwierzęta bądź rośliny określane są mianem transgenicznych bądź genetycznie zmodyfikowanych, czyli GMO.
Plusy inżynierii genetycznej
• Najwięcej pożytku inżynieria genetyczna przynosi w rolnictwie. Wiele roślin uprawnych zostaje poddanych modyfikacji genotypu, w wyniku czego uzyskują one pożądane w hodowli cechy. Pierwszą rośliną transgeniczną był pomidor, który był smaczniejszy a co za tym idzie sprzedawany po wyższych cenach.
• Rośliny uprawne mogą być także zmodyfikowane pod kątem zwiększenia lub nadania odporności na szkodniki, choroby albo stosowane środki ochrony roślin. Za przykłady posłużyć mogą kukurydza i bawełna. Prowadzone są także badania nad zwiększeniem plonów oraz implementacją szczepionek do roślin.
• Oprócz rolnictwa korzyści z inżynierii genetycznej odczuwa także medycyna, poprzez stosowanie terapii genowych do leczenia chorób genetycznych oraz wczesnego ich wykrywania przez testy genetyczne, czy wytwarzanie organów ludzkich przez zwierzęta GMO.
Ujemne strony inżynierii genetycznej
• Oprócz wielu niezaprzeczalnych zalet, ta dziedzina nauki posiada także wady. W 1996 r. dokonano pierwszego sklonowania zwierzęcia i zintensyfikowało dyskusje o etyce inżynierii genetycznej i ingerowaniu w to, co powinno zostać nienaruszone.
• Istnieją także obawy, iż może dojść do sklonowania człowieka czy też komponowania genomu dziecka przez rodziców dla uzyskania idealnych cech i istnej „zabawy w Boga”.
• Żywność wyprodukowana z roślin bądź zwierząt modyfikowanych nie jest też długofalowo przebadana pod kątem wywoływania alergii i ogólnego wpływu na organizm człowieka.
• Gatunki modyfikowane mogą też niekontrolowanie się rozprzestrzenić i wyprzeć odmiany naturalne – słabsze, a w konsekwencji zaburzyć równowagę przyrodniczą.
Podsumowanie
Inżyniera genetyczna daje wiele nadziei – wyeliminowanie chorób genetycznych, produkcja większej ilości żywności i zmniejszenie głodu na świecie, wytwarzanie organów do przeszczepu. Jest to jednak nowa dziedzina nauki i wymaga ona wielu lat badań i testów laboratoryjnych, aby przynosiła jedynie pozytywne skutki a nie szkody.
